Contactlenzen: verzorging en praktijktips
Inhoudsopgave:
- Algemeen
- Waarom is het goed reinigen van een lens belangrijk?
- Onderhoud van contactlenzen: praktijktips
- Vloeistoffen
- Reinigen van lenzen
- Desinfectie / Micro-organismen
- Animatie
1. Algemeen
Het oog reinigt zichzelf op een natuurlijke wijze via de knipperbeweging van de oogleden en het traanvocht. De contactlenzen trekken echter vuil aan. Daarom moeten alle contactlenzen goed verzorgd worden. Het goed reinigen van de contactlenzen bestaat uit twee stappen: het verwijderen van de stoffelijke verontreiniging en desinfectie van micro-organische verontreiniging.
Een algemene folder over lenzen vindt u elders op de website –> lees verder
2. Waarom is het goed reinigen van een lens belangrijk?
Als een lens niet goed gereinigd is, verslechtert de optische kwaliteit en vermindert het draagcomfort. Daarnaast zorgt aanslag voor een mechanische prikkeling en kan een chemische en biochemische invloed op het oog uitoefenen. Dit houdt in dat er afweerreacties en/of allergische reacties zich kunnen ontwikkelen. Bovendien kunnen de tranen een bevuilde lens niet goed bevochtigen, waardoor de transportfunctie vermindert. Bijna alle verontreinigingen bestaan uit substanties die een ideale voedingsbodem zijn voor mico-organismen, met name voor schimmels!
3. Onderhouden van contactlenzen: praktijktips
Lenshygiene is erg belangrijk. Hierna volgen enkele tips
- Was altijd eerst uw handen voordat u de lenzen behandelt.
- Hanteer een vaste volgorde met het uithalen en inzetten van de lenzen om verwisseling van rechter en linker lens te voorkomen
- Leg de lens altijd precies in het midden van de lenzenhouder, zodat u hem nooit tussen de deksel en het doosje meedraait.
- Gebruik altijd de geadviseerde contactlensvloeistoffen.
- Ga nooit slapen met lenzen in (tenzij de lenzen hiervoor geschikt zijn).
- Blijf nooit met beschadigde lenzen rondlopen.
- Wees voorzichtig met spuitbussen, haarlak etc: ogen dicht!
- Föhn uw haar vóórdat u de lenzen in doet; hete lucht kan uw lenzen doen uitdrogen.
- Breng make-up aan nadat u de lenzen hebt in gedaan. Probeer de rand van de oogleden altijd vrij te houden.
- Reinig de ogen nadat u de lenzen heeft uitgedaan.
- Gebruik liever cosmetica die niet geparfumeerd en hypo-allergeen is. Mascara op waterbasis geniet de voorkeur.
- Als de lens zoek is in het oog, kunt u vragen of iemand anders in het oog kijkt waar de lens is. Het is onmogelijk dat de lens achter het oog komt, de lens kan verschuiven en onder het ooglid verdwijnen, maar hij zal altijd weer terug komen.
- Bewaar een vormstabiele lens droog als die gedurende een lange tijd niet gedragen wordt.
4. Vloeistoffen
Er zijn verschillende soorten vloeistoffen: schoonmaakvloeistof, bewaar- en inzetvloeistof en alles-in-een vloeistof. Bij een gecombineerde vloeistof is altijd één functie minder werkzaam, vrijwel altijd is dit de schoonmaakfunctie. Een uitzondering hierop is het waterstofperoxide systeem dat een uitstekende desinfectie heeft.
Contactlensvloeistoffen voor vormstabiele lenzen mogen niet voor zachte lenzen gebruikt worden en omgekeerd.
Lenzenvloeistof is na openen beperkt houdbaar. Op de fles staat aangegeven hoe lang de vloeistof na opening gebruikt kan worden. Ook ongeopend heeft de vloeistof een uiterste gebruiksdatum welke op de verpakking staat vermeld.
5. Reinigen van lenzen
De lens wordt dagelijks vervuild en zal dus ook dagelijks gereinigd moeten worden! Schoonmaak-vloeistof voor vormstabiele lenzen maakt de uit vet en slijm bestaande afzettingen oplosbaar in water. Deze afzettingen verwijdert u door de lens tussen duim en wijsvinger (of in de handpalm) schoon te wrijven met een aantal druppeltjes schoonmaakvloeistof.
Het advies is om de lenshouder met lenzenvloeistof om te spoelen en de lenshouder open, droog en schoon te bewaren. Bij voorkeur wordt de lenshouder elke 3 maanden vervangen.
De afzettingen op zachte lenzen bestaat hoofdzakelijk uit eiwitten uit het traanvocht. Het reinigen van de eiwitten gebeurt met een tablet, welke ’s nachts in de bewaarvloeistof wordt opgelost. Met de huidige snel-vervangingssystemen krijgt eiwit weinig kans om de lens te vervuilen en is gebruik van eiwittabletten vaak niet nodig. Naast eiwit kan ook andere aanslag de lens vervuilen. Deze aanslag kan verwijderd worden met bijvoorbeeld alles-in-
een vloeistof. Het is wel belangrijk om de lens in de hand te reinigen. Direct na het uithalen moet de lens de lens in de handpalm met voldoende vloeistof voorzichtig worde schoon gemaakt. Daarna moet de zachte lens worden afgespoeld met de contactlensvloeistof (NOOIT met water) en vervolgens in de lenshouder plaatsen.
Als de lenzen worden gereinigd met een peroxide-systeem is het belangrijk niet af te wijken van de gebruiksaanwijzing. De vloeistof heeft een bepaalde tijd nodig om peroxide om te zetten in water. Peroxide in actieve vorm mag niet in aanraking komen met het oog, omdat het enorm irriteert. Het is bij het inzetten van de lens direct merkbaar als peroxide nog actief is vanwege de pijn en roodheid die het veroorzaakt.
De contactlensspecialist kan zo nodig de lenzen intensief reinigen of sterk verontreinigde vormstabiele lenzen polijsten. Als u vragen heeft over het schoonmaaksysteem kunt u terecht bij uw contactlensspecialist.
6. Desinfectie / Micro-organismen
Het gezonde oog beschikt over een afweermechanisme tegen micro-organismen. Dit afweermechanisme bestaat uit de goede structuur van het oog en het traanvocht. Een contactlens is als het ware een indringer in het natuurlijke systeem. De omgeving van elke lensdrager bestaat uit ontelbare hoeveelheid micro-organismen en bovendien is de mens zelf constant een drager en een bron van bacteriën. We moeten proberen om een invasie van micro-organismen op het oog te voorkomen. Vooral door de handen worden veel bacteriën overgebracht. Daarom moeten we voor het inzetten en uithalen van de lenzen de handen met desinfecterende zeep wassen!
Speeksel is een bron van bacteriën, het inzetten van de contactlenzen met speeksel wordt daarom dringend afgeraden! Wastafels, spiegels, kranen etc vormen een besmettingsrisico. Valt een contactlens in de wastafel dan dient de lens opnieuw gereinigd en ontsmet te worden. Zelfs water kan micro-organismen bevatten, slechts steriele vloeistoffen zijn geschikt voor het bewaren en inzetten van de lenzen.
Ook de lenshouder verdient aandacht in het schoonmaakritueel. Na het inzetten van de lenzen moet de lenzenhouder worden schoongespoeld met lenzenvloeistof om vervolgens aan de lucht te laten drogen. Aangeraden wordt de lenshouder eenmaal per week te desinfecteren met zeep. Het is belangrijk de binnenkant, het dekseltje en de schroefdraad goed te controleren op verontreiniging van bijvoorbeeld oude vloeistof. Daarnaast zou de lenzenhouder na 3 maanden vervangen moeten worden.
7. Animatie