Instructies: toediening oogdruppels/zalf en aanleggen oogverband
Inhoudsopgave:
- Het oogdruppelen
- methode van oogdruppelen
- de verschillende oogdruppelhulpmiddelen
- overige tips
- Toedienen van oogzalf
- Aanleggen van een oog(druk)verband
1. Het oogdruppelen
Methode van oogdruppelen
- was uw handen met water en zeep en droog ze goed af
- ga, als u dit gemakkelijk vindt, voor een spiegel staan of op een stoel zitten.
- neem het flesje druppels of de tube zalf in de hand, alsof u een pen vasthoudt.
- Bij het toedienen van oogdruppels is het raadzaam de persoon omhoog te laten kijken, het onderooglid omlaag te trekken en zo ver met het flesje van het oog af te blijven dat het ooglid niet wordt aangeraakt als de persoon knippert
- knijp voorzichtig in het rubber dopje of flesje en laat een druppel midden in het onderste ooglid vallen.
- het flesje of de tube mag niet in aanraking komen met uw oog.
- sluit uw oog, maar knijp het niet dicht.
- Een operatie die onder druppelverdoving plaats kan vinden, is een staaroperatie (zie folder elders)
Opmerkingen over het druppelen:
- Toediening van één druppel is voldoende.
- Wanneer u een middel meerdere malen per dag moet druppelen is het belangrijk dit gelijkmatig over de dag te verdelen.
- Bij toediening van verschillende oogdruppels is het raadzaam enkele minuten te wachten na het toedienen van de eerste druppel. Het gevaar bestaat namelijk dat de tweede druppel de eerste druppel wegspoeld. De 2e toegediende druppel verdunt de eerste druppel waardoor de concentratie minder wordt (wacht men 30 seconden tussen de 2 opvolgende druppels, dan is de verdunning 45%, wacht men 2 minuten dan is de verdunning veel minder namelijk 17%. Het ideale interval is 5 minuten).
- De oogdruppels kunnen via de traanpunten terechtkomen in de neus (vergelijk het met het lopen van de neus tijdens het huilen). Hierdoor kunnen er lichamelijke bijwerkingen ontstaan. Om de kans op lichamelijke bijwerkingen te verkleinen, kan het onderste traanpuntje meteen na het druppelen gedurende enkele minuten worden dichtgedrukt.
- Druppels zijn opgelost in een conserveermiddel om de houdbaarheid te verlengen en de kans op infectie te verkleinen. Het conserveermiddel kan echter een negatief effect hebben op de traanfilmkwaliteit (waardoor grotere kans op een droog oog) en/of op het bindvlies/hoornvlies (cytotoxiciteit waardoor kans op branderigheid, jeuk, roodheid en punctata). Soms besluit de oogarts u druppels te geven zonder conserveermiddelen).
- Indien u een bezoek brengt aan de oogarts moet u gewoon doordruppelen op die dag.
- Soms ontstaat er, ondanks het druppelen, toch een achteruitgang van het gezichtsveld. Dan moet de oogarts overgaan op een uitgebreidere behandeling zoals een laserbehandeling of een operatie.
- Om het druppelen te vergemakkelijken, zijn er verschillende druppelhulpmiddelen op de markt die vaak verkrijgbaar zijn via de apotheek:
De verschillende oogdruppelhulpmiddelen
Een oogdruppeldhulpmiddel kan uitkomst bieden bij problemen met het oogdruppelen. Welk hulpmiddel geschikt is voor u is afhankelijk van het flesje en van het probleem dat u bij het druppelen ondervindt. Er zijn universele oogdruppelhulpmiddelen en specifieke druppelhulpmiddelen.
1. Universele oogdruppel-hulpmiddelen
- Autodrop: geschikt voor de meeste plastic flesjes, bedoeld voor mensen die last hebben van het stil houden van de hand of het open houden van het oog (niet bij bolle ogen of flesjes met lange druppelaars)
- Autosqueeze: geschikt voor meeste plastic flesjes, bedoeld voor mensen die moeite hebben met een flesje vasthouden door te weinig grip of met het knijpen in een flesje door te weinig kracht. Kan worden gebruikt in combinatie mt de Autodrop
- Eyot: geschikt voor de meeste plastic flesjes en alle plastic ooggel tubes, maar niet voor oogzal tubes, bedoeld voor mensen die moeite hebben met het richten/positioneren van het flesje, het stil houden van de hand en het open houden van het oog. Minder geschikt voor mensen die geen goede grip of een beperkte fijne motoriek in de vingers hebben.
2. Specifieke oogdruppel-hulpmiddelen, gekoppeld aan een specifiek flesje
- Eyot-Allergan (firma Allergan): voor flesjes met Lumigan, Ganfort, Combigan en Alphagan, bedoeld voor mensen die problemen hebben mt het richten / positioneren van het flesje, het stil houden van de hand en het open houden van het oog (de Allergan-eyot is qua model vergelijkbaar met de rode universele Eyot (tel 030-7503750).
- UD Eyot (Allergan): geschikt voor de kunsttraandruppel Celluvisc minims (kleine flesjes, pipetjes). Indicatie: zie Eyot (030-7503750)
- Eyot-Azopt (firma Alcon): geschikt voor het flesje Azopt, bedoeld voor mensen die moeite hebben met het richten / positioneren van het flesje, het stil houden van de hand, het vasthouden van het flesje (grip), het knijpen in het flesje en het open houden van het oog (tel 0183-654321).
- Eyot-Duotrav (firma Alcon): geschikt voor flesje DuoTrav. Indicatie: zie Eyot Azopt (tel 0183-654321).
- UD Eyot (MSD): geschikt voor conserveelmiddelvrije minims Cosopt, Trusopt en Timoptol (firma MSD). Indicatie: zie Eyot (fa. Allergan, tel 023-5153305).
- Eyot-Travatan (firma Alcon): geschikt voor oogdruppels Travatan. Indicatie: zie Eyot (Azopt) (tel: 0183-654321)
- Xal-ease (Pfizer): geschikt voor Xalatan en Xalacom oogdruppels. Indicatie: zie Eyot (Azopt) en als men de arm niet ver genoeg omhoog kan brengen (tel: 010-4064271).
- Eyot BottelOpener: geschikt voor het openen van alle Alcon-flesjes, zoals DuoTrav, Azopt, Vexol, Tobrex, Tobradex, Opatanol, Betoptic, Ciloxan, Flarex, Iopidine en Emadine. Indicatie: mensen die moeite hebben met het openen / sluiten van het flesje (tel 0183-654321).
Overige tips
- Druppel consequent en volg het advies van de oogarts op. Met name voor glaucoommedicatie geldt dat het erg belangrijk is om goed te druppelen.
- Alle oogdruppelhulpmiddelen kunnen na gebruik gereinigd worden met koud of lauw water met zeep of afwasmiddel. Afspoelen en vervolgens afdrogen met een schone pluisvrije doek. De oogdruppelhulpmiddelen niet uitkoken en niet in de vaatwasmachine reinigen.
- zie ook instructies op website www.oogdruppelen.nl
2. Toedienen van oogzalf
Bij toediening van oogzalf is het raadzaam de persoon omhoog te laten kijken en het onderooglid omlaag te trekken. Toediening van 1 cm zalf is voldoende voor de optimale werking. Tijdens het toedienen moet aanraking van het oog(lid) met de tube worden voorkomen! Overtollige zalf kan met een wattenstokje worden weggeveegd.
3. Aanleggen van een oog(druk)verband
Bij het aanbrengen van een oogverband (‘eyepad’) wordt eerst zalf in het oog gedaan. Hierna wordt een dubbelverband aangelegd: 1 verbandje wordt dubbelgeklapt en op het gesloten ooglid geplaatst, het 2e verbandje wordt hierover heen gedaan. Vervolgens wordt het oogverband met drie pleisters bevestigd. De uiteinden van de pleisters komen en in één punt samen. Hierdoor drukken de verbandjes goed tegen het ooglid en wordt het lostrekken van de pleisters minder pijnlijk. De pleisters moeten niet in de baardstreek en de behaarde hoofdhuid worden geplakt.
Het is belangrijk dat het ooglid is gesloten onder het verband en dat de patiënt het oog gesloten houdt, na het aanleggen van het oogverband. Als het oog open zou zijn onder het verband ontstaat er irritatie en beschadiging van het hoornvlies.