Cornea topografie (hoornvliesscan)

Inhoudsopgave:

• Inleiding: wat is corneatopografie / cornea tomografie
• Voorbeelden van topogrammen
  • doorsnede door voorste deel van het oog dmv Scheimflug
  • een normaal hoornvlies
  • astigmatisme (cylindrische vorm van hoornvlies)
  • keratoconus

Inleiding: wat is cornea topografie / cornea tomografie
Het hoornvlies of cornea is het voorste heldere deel van het oog. De bouw van het oog ziet er als volgt uit:

Topografie is het in beeld brengen van de oppervlakte van het hoornvlies (zoals bijvoorbeeld een kaart van het landschap, heuvels, bergen, golven op het water ed). Tomografie is het beschrijven van het hoornvlies door het maken van een doorsnede door het voorste deel van het oog.

Bij de cornea-topografie wordt het oppervlak van het hoornvlies in kaart gebracht (“placido disc topgrafie”). De oppervlakte van het hoornvlies reflecteert beelden of lichtstralen (te vergelijken met een weerkaatsing van licht op het water).  Er zijn verschillende soorten landschapskaarten mogelijk, zoals een “refractieve power map” (een kaart die het brekend vermogen van iedere plaats van het hoornvlies toont, alleen van de voorzijde), een radius map (een kaart die hoornvlieskromming toont), een “distortion map” (een kaart die de locale vervormingen in het hoornvlies weergeeft) en een pachymetrie map (een overzichtskaart met de dikte van het hoornvlies op elke plaats).

Tijdens een meting met de corneatopograaf wordt de vorm van het hoornvlies nauwkeurig opgemeten. Het apparaat meet op meer dan 2000 punten de kromming van het hoornvlies. Binnen enkele seconden wordt de vorm van het hoornvlies als een hoogteplaatje weergegeven. U voelt niets van het onderzoek.

Cornea tomografie
Bij cornea tomografie wordt een doorsnede van de verschillende lagen van het hoornvlies gemaakt. Hierdoor is het mogelijk om veel méér informatie te verzamelen over het brekend vermogen van het hoornvlies. Op elke plaats van het hoornvlies kan het brekend vermogen van het vóórvlak en het achtervlak van het hoornvlies worden gemeten. Tevens zijn verschillende berekeningen mogelijk die aangeven of het hoornvlies normaal of afwijkend is.
De Pentacam, een uitgebreide corneatopograaf, maakt gebruik van een ingebouwde roterende Scheimflug camera waardoor het voorvlak en achtervlak van het hoornvlies geanalyseerd kan worden.

Voorbeelden van cornea topogrammen
Achtereenvolgens worden de volgende voorbeelden getoond:
– een doorsnede door het voorste deel van het oog
– een normaal hoornvlies
– een hoornvlies met astigmatisme (een vorm van een rugby-bal)
– een keratoconus (een kegelvormige uitstulping van het hoornvlies
De voorbeelden zijn afkomstig van de cornea topograaf Pentacam (Deventer ziekenhuis)

Scheimflug: een doorsnede door het voorste deel van het oog: het hoornvlies (bovenste laag, tussen rode en groene lijn), het regenboogvlies (witte lijn) en de ooglens (centrum, gele lijn):

Een normaal hoornvlies: het centrum van het hoornvlies heeft een brekend vermogen van 42 – 43 D (dioptrie), de randen van het hoornvlies hebben een sterkte die lager is, namelijk 40 – 42 D. Zie folder bouw en functie van het hoornvlies. De kleuren geven de verschillende hoogten van de sterkten aan:

Astigmatisme. Hierbij breekt het hoornvlies het licht in de éne richting meer dan in de andere richting. Het hoornvlies heeft een soort rugby-bal vorm → zie folder astigmatisme/cylinder.

Keratoconus: hierbij puilt het centrale deel van het hoornvlies uit waardoor het brekend vermogen van dit deel hoger is (56 D) dan normaal (45 D) → zie folder keratoconus.